Κυριακή 30 Οκτωβρίου 2011

Δοξασίες της Λήμνου για καλή τύχη



Οι άνθρωποι της υπαίθρου αλλά και οι νησιώτες, ιδιαίτερα τα παλαιότερα χρόνια πίστευαν πολύ στο κακό το μάτι και τη ζήλια και για το λόγο  αυτό προσπαθούσαν να βρουν τρόπους ώστε να αντιμετωπίσουν το κακό. Στη Λήμνο, παλαιότερα, θεωρούσαν σημαντικό γούρι για το σπιτικό τους ένα καλαμένιο σταυρό, στον οποίο είχαν τυλίξει, για να ενώσουν τα δυο καλάμια, κόκκινη μεταξωτή κλωστή.Το τύλιγμα της κλωστής γύρω από την ένωση των καλαμιών έπρεπε, να γίνει σαράντα φορές για να προστατεύει από το κακό.Το καλαμένιο σταυρουδάκι το κρεμούσαν πίσω από την πόρτα του σπιτιού «και τίποτα δε bλοχωρεί» ,όπως σημειώνει ο λαογράφος Γ.Μέγας. Μεγάλη προστασία προσέφερε στο σπιτικό κι ένα σταυρουδάκι φτιαγμένο από λυγαριά που αφθονούσε στη Λήμνο. Θεωρούσαν επίσης καλό για το σπιτικό την κάτω σιαγόνα του χοίρου. Αυτό το έκρυβαν μέσα στη γωνιά, «γουνιά», που μαγείρευαν και έδιωχναν μακριά το κακό ενώ η «πατνίτσα» ήταν πάντα γεμάτη. Βασικό φορέα τύχης θεωρούσαν το πέταλο του αλόγου[1].Το πέταλο έπρεπε, να είχε πατηθεί (να ήταν δηλαδή χρησιμοποιημένο).
Το κρεμούσαν κυρίως κάτω από τη σκάλα του σπιτιού ή σε σημείο που δεν ήταν ορατό από τους μουσαφίρηδες ή πίσω από τη πόρτα. Όταν κάποιος ανάρρωνε από μια ασθένεια τον έβαζαν και πατούσε πάνω σε πέταλο, για να είναι «σιδερένιος» και να μη ξαναρρωστήσει. Γούρικα θεωρούσαν και τα καμπανάκια που κρεμούσαν στα πρόβατα. Σημαντικό γούρι θεωρούσαν επίσης το «δέρμα του φιδιού». Έπρεπε όμως να το είχε πρωτοδεί κανείς ημέρα Σάββατο, να το είχε αφήσει και να είχε περάσει μετά από τρεις ημέρες κι αν ήταν ακόμα εκεί, τότε το έπαιρνε και το φύλαγε.Πίστευαν πως αυτό είχε εξαιρετικές μαγικές ιδιότητες.[2]Άλλο αλεξικέραυνο του κακού ήταν το σκόρδο. Κυρίως στη κουζίνα του σπιτιού ή του καλυβιού, εκεί, πάνω από τη γωνιά που μαγείρευαν, κρεμούσαν μια αρμαθιά με σκόρδα. Το σκόρδο έδιωχνε το κακό το μάτι. Ο βασιλικός όμως έφερνε καλή τύχη. Συνήθιζαν να τον τοποθετούν στην είσοδο του σπιτιού κι αν ερχόταν κάποιος μουσαφίρης, όταν τον αποχαιρετούσαν, του έδιναν ένα κλαδάκι για να ξαναέρθει στο σπιτικό τους. Καλή τύχη πίστευαν πως έφερνε κι η μαντζουράνα στο κατώφλι. Με την έντονη μυρωδιά της προστάτευε τους ενοίκους από το κακό. Καλό για το σπιτικό θεωρούσαν και το αγιόκλημα στο κατώφλι του σπιτιού. Τα χρόνια ήταν δύσκολα και για το λόγο αυτό προσπαθούσαν με κάθε τρόπο να διατηρήσουν το βιό τους και να το προστατεύσουν από τα μοχθηρά βλέμματα.
Ευαγγελία Χ.Λιάπη
[1] Αν κάποιος  το είχε βρει  τυχαία το θεωρούσαν πολύ τυχερό .Έπρεπε  να έχει εφτά τρύπες: τέσσερις στο ένα μέρος και τρεις στο άλλο.
[2] Πίστευαν ότι αν κάποιος το είχε επάνω του και πήγαινε στον πόλεμο και τον πυροβολούσαν, δεν θα κατάφερναν να το σκοτώσουν.

Πέμπτη 27 Οκτωβρίου 2011

«Η Λήμνος στη Μεσογειακή Στρατηγική του Χίτλερ»


Ο Δήμος Λήμνου κι η 88 ΣΔΙ «ΛΗΜΝΟΣ» στα πλαίσια των εορταστικών εκδηλώσεων για την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940, συνδιοργανώνουν ομιλία με θέμα: «Η Λήμνος στη Μεσογειακή Στρατηγική του Χίτλερ». Ομιλητής ο Ταξίαρχος και Διοικητής της 88 ΣΔΙ κ. Γκαρτζονίκας Παναγιώτης. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί, την Πέμπτη 27 Οκτωβρίου 2011 και ώρα 19:00, στο Κινηματοθέατρο «ΜΑΡΟΥΛΑ» στη Μύρινα.
Θα ήθελα παρά πολύ να παραβρεθώ σε αυτή την εκδήλωση, γιατί το θέμα της ομιλίας είναι πολύ ενδιαφέρον. Ο Ταξιάρχος κ. Γκαρτζονίκας Παναγιώτης με τη στρατιωτική του ιδιότητα είμαι σίγουρη ότι θα παρουσιάσει όλα εκείνα τα στοιχεία που θα ερμηνεύσουν τη στρατηγική του Χίτλερ  προς τη Μεσόγειο και το ρόλο της Λήμνου.
Όσοι ζείτε στη Λήμνο, μη χάσετε την ομιλία και σας παρακαλώ να την καταγράψετε, για να την ανεβάσετε, για να την ακούσουμε και εμείς.

Τρίτη 25 Οκτωβρίου 2011

Άγιος Δημήτριος Λήμνου


Ο «Άγιος Δημήτριος» είναι ένα χωρίο της Λήμνου, το οποίο απέχει γύρω στα 10 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα του νησιού, τη Μύρινα.
Το χωριό είναι χτισμένο παράπλευρα του κεντρικού οδικού άξονα, που χωρίζει το χωριό σε δυο μεγάλες γειτονιές.
Ο «Άγιος Δημήτριος» μέχρι το 1922 ονομαζόταν «Λέρα[1]» και ήταν το μεγαλύτερο τουρκοχώρι της Λήμνου. Ο πληθυσμός του χωριού ήταν αμιγές οθωμανικός.
Στα 1922 ήρθαν στο χωριό πρόσφυγες από το Ρεϊς Ντερέ(ή Δερέ) της Μικράς Ασίας.
Οι πρόσφυγες μετονόμασαν το χωρίο σε Άγιο Δημήτριο επειδή ο Άγιος Δημήτριος ήταν ο πολιούχος Άγιος του χωριού τους στη Μικρά Ασία[2].
Τα πρώτα χρόνια συνήθιζαν σπαραχτικά να τραγουδάνε και να παρακαλάνε τον Άγιο:
«Αϊ Δημητράκη μου με τα εκατό καντήλια
άντε μας στην πατρίδα μας, να σου τα σώσω χίλια»
Το σημερινό χωριό «Άγιος Δημήτριος» περιλαμβάνει και τον παλιό τουρκικό οικισμό «Κουρούνι».
Ο κάτοικοι ασχολούνται με την αμπελοκαλλιέργεια. 
Ευαγγελία Χ.Λιάπη


[1] Σχετικά με την ονομασία του χωριού «Λέρα», υπάρχει μια ιστορία. Σύμφωνα με αυτή δυο αδέλφια που κληρονόμησαν το νησί της Λήμνου από τον πατέρα τους αποφάσισαν παρουσία μαρτύρων να μοιράσουν το νησί στα δυο .Θα ξεκινούσαν με το πρώτο λάλημα του πετεινού, ο ένας από τη Πλάκα κι ο άλλος από το Κάστρο(Μύρινα) και στο σημείο που θα συναντιόντουσαν, θα ήταν τα σύνορα τους.
Ο ένας όμως αποδείχτηκε ιδιαίτερα πονηρός Εφάρμοσε το έξης σχέδιο. Μούλιασε ρεβίθια στο κρασί και ύστερα τα έδωσε το πετεινό του να τα φάει, με αποτέλεσμα ο πετεινός να μεθύσει και να λαλήσει νωρίτερα. Έτσι εκείνος κατάφερε και ξεκίνησε πρώτος. Το σημείο που συναντήθηκαν ήταν το .σημερινό χωριό «Άγιος Δημήτριος». Τότε ο αδικημένος αδελφός αποκάλεσε τον αδελφό του «Λέρα» κι αυτή η ονομασία διατηρήθηκε για αιώνες μέχρι το 1922 ,όταν στο χωριό ήρθαν πρόσφυγες από το Ρεϊς Ντερέ, της Μικράς Ασίας. (Reïsdere) με την ανταλλαγή των πληθυσμών και οι Οθωμανοί εγκατέλειψαν το χωριό.
[2] Η μετονομασία του χωριού Λέρα και του οικισμού Κουρούνι σε Άγιο Δημήτριο, έγινε το 1947

Δευτέρα 24 Οκτωβρίου 2011

Το υπερωκεάνιο «Βρετανικός» και το Μούδρο


Ο «Βρετανικός» ήταν ένα υπερωκεάνιο της ναυτιλιακής εταιρείας White Star Line.
Η εταιρεία White Star λίγα χρόνια πριν, είχε ναυπηγήσει ένα ολόιδιο πλοίο, το γνωστό σε όλους «Τιτανικό»[1] με την τραγική κατάληξη. Ο «Βρετανικός» ναυπηγήθηκε στα ναυπηγεία Harland and Wolf του Belfast, το 1914.Είχε μήκος 269 μέτρα και εκτόπισμα 58.500 τόνων και ακολουθήθηκε η ίδια ακριβώς τεχνογνωσία που είχε χρησιμοποιηθεί και στον «Τιτανικό» αλλά έγιναν και κάποιες πρόσθετες τροποποιήσεις ώστε να γίνει ασφαλέστερο[2]
Ο «Βρετανικός», καθελκύστηκε το 1915.Η εταιρεία, είχε ναυπηγήσει το πλοίο, με σκοπό να το θέσει στη γραμμή Αγγλία-Αμερική (Southampton- New York)
Δυστυχώς όμως, ξέσπασε ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος. Το πλοίο επιτάχθηκε τότε από το πολεμικό ναυτικό της Βρετανίας και μετατράπηκε σε πλωτό νοσοκομείο. Το έβαψαν λευκό με μία πράσινη γραμμή σε κάθε πλευρά και 3 μεγάλους κόκκινους σταυρούς, το σήμα του «Ερυθρού Σταυρού».
Το βράδυ, φωταγωγούσαν με 125 λάμπες τους κόκκινους σταυρούς και τη πράσινη γραμμή για να διακρίνεται μέσα στο σκοτάδι ότι πρόκειται για το νοσοκομειακό πλοίο. Το πλοίο μετονομάστηκε σε HMHS[3] Britannic. Μπορούσε να περιθάλψει 3.309 τραυματίες.Το πλοίο έκανε το δρομολόγιο Southampton-Μούδρο.
Ξεκινούσε από το Southampton, πήγαινε στη Νάπολη κι από εκεί κατευθυνόταν στο Μούδρο της Λήμνου, από όπου έπαιρνε τους τραυματίες[4] από την  συμμαχική επιχείρηση στην Καλλίπολη.
Στο Μούδρο το 1916 λειτουργούσε συμμαχικό νοσοκομείο κι ο «Βρετανικός» είχε αναλάβει να μεταφέρει τους τραυματίες στις πατρίδες τους.Καπετάνιος του ήταν ο Charkes A.Bartlett[5] και αρχιμηχανικός ο Robert Fleming.Στις 12 Νοεμβρίου 1916  ο Βρετανικός ξεκίνησε το έκτο και τελευταίο ταξίδι του προς το Μούδρο.
Στις 21ης Νοεμβρίου 1916, ημέρα Τρίτη και ώρα 8:15 π.μ. ο «Βρετανικός» ενώ έπλεε μεταξύ Μακρονήσου και Κέας χτυπήθηκε από νάρκη.
Σήμερα θεωρείται πλέον βέβαιο ότι προσέκρουσε σε  νάρκη που είχε τοποθετήσει γερμανικό υποβρύχιο[6] «U-73».
«Ο Βρετανικός προσέκρουσε σε νάρκη έξω από το λιμάνι του Αγίου Νικολάου ... Save Our Souls…» ενημέρωσε ο καπετάνιος.Ο πρώτος που έφτασε στο ναυάγιο ήταν ένας ψαράς από τον Άγιο Νικόλα, ο Φραγκίσκος Ψίλας, ο οποίος κατάφερε να περισυλλέξει μερικούς αξιωματικούς.Στο «Βρετανικό» υπήρχαν 1134 επιβάτες από τους οποίους 21 τραυματίστηκαν και 29 έχασαν τη ζωή τους. 
Αν η νάρκη το χτυπούσε , κατά την επιστροφή από τη Λήμνο, όταν δηλαδή θα είχαν επιβιβαστεί οι τραυματίες από το νοσοκομείο του Μούδρου, τότε τα θύματα θα ήταν πολύ περισσότερα.Σχετικά με το υπερωκεάνιο «HMHS Britannic» υπάρχει ένας θρύλος, σύμφωνα με τον οποίο, το πλωτό νοσοκομείο μετέφερε εκτός από τραυματίες και ένα θησαυρό. Το «θησαυρό της Γαλλίας», που αποτελείτο από 14 τόνους χρυσό. Θα το μετέφερε μέχρι τη Λήμνο κι από εκεί και πέρα θα το προωθούσαν στην Οδησσό της Ρωσίας.
Το ναυάγιο του «Βρετανικού» ανακαλύφθηκε από τον Jacques-Yves Cousteau (το γνωστό σε όλους Γάλλο ωκεανογράφο και εξερευνητή) το Νοέμβριο του 1975, κοντά στον όρμο του Οτζιά, στο βυθό της Κέας .
Ευαγγελία Χ.Λιάπη



[1] Οι εργάτες είχαν γράψει στα τοιχώματα του: «Ούτε ο ίδιος ο Θεός δε μπορεί να το βυθίσει». Βυθίστηκε στο παρθενικό του ταξίδι αφού προηγήθηκε σύγκρουση με παγόβουνο.
[2] Διέθετε 17 στεγανά(6 στεγανά περισσότερα από το Τιτανικό), 9 καταστρώματα, 29 ατσάλινους λέβητες, 2 προπέλες που ζύγιζαν 38 τόνους η καθεμία και 50 σωσίβιες λέμβους που αποτελούσαν εγγύηση για την ασφάλεια των επιβατών του.
[3] HMHS(=Πλωτό Νοσοκομείο της Αυτού Μεγαλειότητος)
[4] Για ασφάλεια οι τραυματίες μόλις επέβαιναν στο πλοίο φορούσαν μπλε παντελόνια και σακάκια με καφέ κολάρο, για να μην χαρακτηρίζονται στρατιωτικοί οι επιβάτες και κινδυνεύσει το πλοίο ως στρατιωτικό να αποτελέσει στόχο.
[5] Charles A. Bartlett (1868-1945).
[6] Στις 28.10.1916 το U-73 της Deutsche Kaiserliche Marine. είχε ποντίσει 12 νάρκες στο στενό της Κέας. Αριθμός ναρκοπεδίου 32.

Σάββατο 22 Οκτωβρίου 2011

«Ελευθέρια» 2011

Την Κυριακή 23 Οκτωβρίου 2011 στο Φλοίσβο (Τροκαντερό), στο θρυλικό θωρηκτό πλοίο Αβέρωφ, οι Λήμνιοι ή Λήμνιοι(όπως προτιμάμε να μας αποκαλούν) θα εορτάσουν 99 χρόνια από την ημέρα που το νησί της Λήμνου μαζί με τα υπόλοιπα νησιά του Βορείου Αιγαίου απελευθερώθηκαν από το τουρκικό ζυγό.
Φέτος η Λήμνος έχει την εποπτεία της διοργάνωσης. Ώρα έναρξης της εκδήλωσης έχει οριστεί στις 10.30
Εκτός από την Ομοσπονδία Λήμνου θα συμμετάσχουν οι ομοσπονδίες και οι σύλλογοι Λέσβου, Χίου, Σάμου, Ικαρίας, Αγίου Ευστρατίου, Οινουσών και Δωδεκανήσου.
Το πρόγραμμα της εκδήλωσης περιλαμβάνει:
Δοξολογία
Χαιρετισμοί –Ομιλίες
Κατάθεση Στεφάνων
Παρουσίαση τοπικών χορών
Μπουφέ με τοπικά προϊόντα (ένα μικρό κέρασμα)
Επίσκεψη ξενάγηση στο θωρηκτό Αβέρωφ

Παρασκευή 21 Οκτωβρίου 2011

Το Χάνι της Μύρινας


Στα χρόνια της Οθωμανικής κυριαρχίας τα κεφαλοχώρια συνήθως διέθεταν χάνια. Το χάνι ήταν ένα είδος μικρού ξενοδοχείου, το οποίο πρόσφερε πρωτίστως σανό, νερό και στάβλο για το ζώο του ταξιδιώτη κι ένα κατάλυμα, σπιτικό φαγητό, καλό κρασί και είδη πρώτης ανάγκης για τον ίδιο τον ταξιδιώτη.
Τα χάνια βρίσκονταν συνήθως σε κεντρικές αρτηρίες, σε μικρή απόσταση από την είσοδο στο κεφαλοχώρι. Αυτό συνέβαινε γιατί μετά τη δύση δεν μπορούσαν να εισέρχονταν στα χωριά. Για το λόγο αυτό επέλεγαν, να ξεκουράσουν το ζώο, να του δώσουν σανό και νερό, να το φροντίσουν αν υπήρχε κάποιος τραυματισμός, να ξεκουραστούν και να γευτούν ζεστό φαγητό και κρασί κι οι ίδιοι και το πρωί σας ξημέρωνε, να εισέλθουν στο κεφαλοχώρι για διεκπεραίωση των εργασιών τους.
Στη Μύρινα, που οι Τούρκοι τα χρόνια εκείνα αποκαλούσαν Βαρούσιον και στη συνέχεια Κάστρον, υπήρχαν τρία χάνια, κοντά στη είσοδο της κώμης. Το πιο γνωστό όμως χάνι από τα τρία είναι αυτό που βρισκόταν ανατολικά της σημερινής Μητρόπολης. Το χάνι αυτό πρωτολειτούργησε στην τοποθεσία Βακουφικά, στα 1868.Τότε αποφασίστηκε κι αγοράστηκε «το σαμολαδάδικο εις Μαχαλέ Βαρούσι, εις μέρος ονομαζόμενο Βακουφικά, δια να κτισθεί ξενοδοχείο των χωρικών, δι’ ανάπαυσιν αυτών και των ζώων»
Το μίσθωμα ήταν ένα μεταλλίκι τη διανυκτέρευση. Αρχικά οι ιδιοκτήτες του ήταν τρεις Λημνιοί κάτοικοι της Μύρινας. Όταν αργότερα οι δυο απεβίωσαν ο τρίτος το μετέγραψε στην Ιερά Μητρόπολη Λήμνου, στα 1897.Επειδή την ίδια χρονιά ο Μουτεσαρίφης ζήτησε το χάνι να φορολογηθεί, ο Μητροπολίτης Λήμνου του απάντησε ότι είναι φιλανθρωπικό Κατάστημα.
Αναφέρει ο Μητροπολίτης Αθανάσιος χαρακτηριστικά: «το οίκημα τούτο εθεωρείτο φιλανθρωπικό κατάστημα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρος και ανήκε στην Χριστιανική Κοινότητα και ανηγέρθη δια βοήθειαν και ωφέλειαν των εις την χώραν κατερχομένων χωρικών, ώστε να προσδένουν εις αυτό τα ζώα των και να μένουν και οι ίδιοι την νύχτα πληρώνοντας έν μεταλλίκι κάθε νύχτα δια το φύλακα, που τους προμήθευε νερό και ότι άλλο χρειάζονταν. Δια αυτό ζητάται η απαλλαγή από το φόρο ή έστω η μείωσις του φόρου εις το ελάχιστον».[1]
Το ετήσιο μίσθωμα του χανίου στα 1900 ήταν 1500 γρόσια.
Ο Μουτεσαρίφης όμως ήταν ανένδοτος και έτσι η Μητρόπολη κλήθηκε να πληρώσει το φόρο που της αναλογούσε για τη λειτουργία του. Γύρω από το χάνι και τη λειτουργία του τα παλαιότερα χρόνια οι Λημνιοί διηγόντουσαν διάφορες ιστορίες.
Ευαγγελία Χ.Λιάπη


[1] Σύμφωνα με κώδικα της Ιεράς ΜητρόποληςΛήμνου

Τρίτη 18 Οκτωβρίου 2011

Το οικονομικό κράχ του 1929 κι η νήσος Λήμνος


Κατά τη περίοδο 1920-28 ο «Λιμήν Μούδρου[1]» άρχιζε να παρουσιάζει μια σημαντική εμπορική δραστηριότητα.
Στο λιμάνι του εκείνα τα χρόνια έδεναν όχι μόνο εμπορικά πλοία αλλά κι επιβατικά καθώς και πολλοί θαλαμηγοί. 
Οι θαλαμηγοί ανήκαν σε πλουσίους Ευρωπαίους, κυρίως Ιταλούς λόγω τις δημοσιότητας που τα χρόνια εκείνα είχαν κερδίσει η Λήμνος με τις ανασκαφές στην Πολιόχνη και στην Ηφαιστία.
Το λιμάνι του Μούδρου είχε φωταγωγηθεί λίγα χρόνια πριν από μια γαλλική εταιρία.Οι Γάλλοι το λιμάνι το αποκαλούσαν Άγιο Αντώνιο εξαιτίας ενός ναΐσκου που υπήρχε στο λιμάνι.
Το λιμάνι του Μούδρου διέθετε τρεις αποβάθρες. Τη «Γαλλική», την «Ελληνική» και την «Αυστραλιανή» αποβάθρα. 
Η «Γαλλική» είχε μήκος 30 μέτρα και πλάτος 4 και ήταν ξύλινη.
Στα 1929 έγινε πλειστηριασμός ώστε να εκποιηθεί η ξυλεία της γαλλικής αποβάθρας[2]
Ταυτόχρονα προκηρύχτηκε διαγωνισμός[3] για την κατασκευή μιας μεταλλικής αποβάθρας. 
Ένα λεωφορείο "Άτλας" στα 1929 εκτελούσε στη Λήμνο δρομολόγια από το Κάστρο προς τα άλλα χωριά του νησιού. 
Τα χρόνια είναι δύσκολα. Το 1929[4] πραγματοποιείται το μεγάλο οικονομικό κράχ.Αποτέλεσμα να επηρεαστεί και η εγχώρια αγορά. 
Η παραγωγή της Ελλάδος στα καπνά μειώνεται κατά 50%.
Σταδιακά όμως σε αυτή την κρίσιμη δεκαετία του 1930  παρουσιάζεται αύξηση στην παραγωγή του βαμβακιού[5].
Από το 1928-1938 πενταπλασιάστηκε η παραγωγή βαμβακιού. Η παραγωγή του βαμβακιού υπήρξε η σανίδα σωτηρίας για την αγροτική οικονομία της Λήμνου μετά την απαγόρευση της καλλιέργειας καπνού.
Ταυτόχρονα τη δεκαετία του 1930 αρχίζει η εμπορική κίνηση του λιμανιού του Μούδρου.
Αρχικά προς την Καβάλα και τη Θεσσαλονίκη κι αργότερα προς την Αθήνα.
Μαούνες, καΐκια, βενζινόπλοια και πλοία μετέφεραν από το λιμάνι του Μούδρου ψάρια, αστακούς, αυγά, τυρί[6], σάμια,ταχίνι, κρασί, δημητριακά (κυρίως σιτάρι), όσπρια, γλυκάνισο, ρεβίθια, κουκιά.
Στις 23 Απριλίου 1932 η Ελλάδα κηρύσσει «πτώχευση». 
Τρεις μέρες αργότερα η κεντρική τράπεζα σταματά να μετατρέπει δραχμές σε χρυσό. 
Μέχρι τότε η εμπορική δραστηριότητα στηριζόταν στις χρυσές λίρες. Οι αγοραπωλησίες γινόντουσαν πρωτίστως σε λίρες Αγγλίας.
Έτσι τα αυγά κατά την κρίσιμη αυτή δεκαετία αποκτούν νομισματική αξία στη Λήμνο αλλά και στην υπόλοιπη Ελλάδα.
Πήγαινε ο αγρότης στο μπακάλικο, ψώνιζε και πλήρωνε με αυγά. Ένα αυγό ισοδυναμούσε με τρεις παστές σαρδέλες.
Γενικότερα τα μπακάλικα και τα παντοπωλεία της Λήμνου διεξήγαγαν τις αγοραπωλησίες τους κυρίως σε αυγά.
Ταυτόχρονα υπήρχαν έμποροι οι οποίοι γύριζαν τα χωριά της Λήμνου και συγκέντρωναν αυγά τα οποία στη συνέχεια έφερναν στη Αθήνα και τα έδιναν σε μεγαλέμπορους.
Το νησί κατά την κρίσιμη  δεκαετία του 1930 εισήγαγε κυρίως πετρέλαιο, χημικά λιπάσματα[7], ξυλεία, ασβέστη, υφάσματα, είδη οικιακής χρήσης πατάτες, ελιές, χαλβά, γεωργικά εργαλεία.
Η διεθνής οικονομική κρίση κλόνισε και τη Λήμνο αλλά τα αποτελέσματα δεν ήταν ολέθρια.
Η πλειονότητα των κατοίκων, ήταν φτωχοί ή πάμφτωχοι άνθρωποι, κλονισμένοι από τους πολέμους των προηγούμενων ετών.
Τα προηγούμενα χρόνια το ανθρώπινο δυναμικό(άνδρες ηλικίας 18-40 ετών) απουσίαζε λόγο των πολέμων.
Στην κρίσιμη δεκαετία όμως, 1928-1938, οι άνδρες ήταν στο νησί και το καλλιεργούσαν.
Τα χρόνια εκείνα δεν υπήρχε σπιθαμή γης που να έμενε ακαλλιέργητη.
Το νησί της Λήμνου κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης του 1930, παρουσίαζε αυτάρκεια αγαθών και κατάφερε να συντηρήσει τον πληθυσμό της.

Ευαγγελία Χ.Λιάπη


[1] Το λιμάνι του Μούδρου ήταν το βασικό λιμάνι της Λήμνου μέχρι τη δεκαετία του 1970.
[2] Ε.Λ.20/1/1929 α.φ.656
[3] Ε.Λ.20/10/1929 α.φ.695
[4] Το 1929 εκτός από τη μεγάλη οικονομική κρίση  το συνόδευε και μια μεγάλη βαρυχειμωνιά που επιδείνωνε την κατάσταση .Οι θερμοκρασίες συχνά  έφταναν 4 με 5 βαθμούς Κελσίου κάτω του μηδενός.
[5] Στην παραγωγή του βαμβακιού βοήθησαν οι Αιγυπτιώτες οι οποίοι γνώριζαν πολύ καλά την παραγωγή του βαμβακιού από την Αίγυπτο .Το αιγυπτιακό βαμβάκι θεωρείται πολύ καλής ποιότητας βαμβάκι.
[6] Ήδη από το 1930 γινόταν εξαγωγή τυριού προς την Καβάλα.
[7] Στη Λήμνο τα εμπορευόταν ο Δ.Βέργος.Ε.Λ.27/3/1927 α.φ.552¨
Τα χαρτονομίσματα είναι του 1935,του 1926( με σφραγίδα Επιτρόπου) και του 1939.από τη συλλογή της Ε.Χ.Λιάπη