Δευτέρα 30 Ιουλίου 2018

Το λημνιακό ζαχαροπλαστείο «Pastroudis» της Αλεξάνδρειας


Το ζαχαροπλαστείο «Παστρούδης» υπήρξε ένα από τα τρία[1]  υπερπολυτελή και κοσμοπολίτικα ζαχαροπλαστεία της Αλεξάνδρειας καθώς και σημείο συνάντησης και αναφοράς κατά την περίοδο του μεσοπολέμου.
Ο «Παστρούδης» λειτούργησε για πρώτη φορά το 1923 ως αρτοποιείο από το Γεώργιο Παστρούδη Αιγυπτιώτη από το χωριό Καμίνια της Λήμνου. Το αρτοποιείο καταλάμβανε ολόκληρο τετράγωνο στην οδό Fouad. Βρισκόταν  στην οδό Fouad[2] στον αριθμό 39 και συνόρευε με τον κινηματογράφο Αμίρ ενώ η μια πλευρά του κτιρίου έβλεπε προς το σιδηροδρομικό σταθμό της Αλεξάνδρειας. Εξωτερικά  την πρόσοψη του κτιρίου ο Παστρούδης είχε διακοσμήσει με ανάγλυφες αρχαιοελληνικές κολώνες θέλοντας να ενημερώνει υπερήφανα τους πελάτες του για την ελληνική καταγωγή του.
Αρχικά, από το 1923 έως το 1930 όταν τη διεύθυνση είχε ο Γεώργιος Παστρούδης λειτούργησε αποκλειστικά και μόνο ως αρτοποιείο και εστιατόριο. Το 1930 όμως που πέρασε στα χέρια του γιου του, του  Αθανασίου έγινε ανακαίνιση και το αρτοποιείο εξελίχτηκε σε ζαχαροπλαστείο. Ο Αθανάσιος Παστρούδης[3]  έδωσε στο ζαχαροπλαστείο του μια ιδιαίτερη  ατμόσφαιρα διακοσμίζοντας το με ξεχωριστά και μοναδικά για την αισθητική τους αντικείμενα. Έργο τέχνης θεωρήθηκε το μαρμάρινο μπαρ που διέθετε.
Το ζαχαροπλαστείο «Παστρούδης» ξεχώριζε για τα κέικ σοκολάτας, τις πάστες, τα γευστικότατα σοκολατάκια του αλλά κυρίως για  τα σορμπέ[4] του με φρούτα τα οποία οι θαμώνες του τα προτιμούσαν για να ξεδιψάσουν τις πολύ ζεστές ημέρες του καλοκαιριού.
Στον «Παστρούδης» εκτός από το αρτοποιείο, το ζαχαροπλαστείο,  υπήρχε επίσης αίθουσα για το απογευματινό τσάι και τον καφέ, μπαρ και σαλόνι χορού καθώς κι εστιατόριο με γκουρμέ πιάτα. Πολλοί Λημνιοί εργάστηκαν στον κοσμοπολίτικο πολυχώρο του Παστρούδη.
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1940 στο εστιατόριο «Παστρούδης» συχνά γευμάτιζε ο βασιλιάς της Αιγύπτου Farouk.
Ο «Παστρούδης» υπήρξε το δημιούργημα ενός ευφυή Καμιώτη Λημνιού που μετανάστευσε από νωρίς στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και δημιούργησε ένα πρότυπο ζαχαροπλαστείο  ενώ ευεργέτησε το χωριό και το νησί του όποτε υπήρξε ανάγκη.
Ευαγγελία Χ.Λιάπη




[1]Παστρούδης, Αθηναίος,  Τριανόν. Υπήρξαν τα τρία υπερπολυτελή και κοσμοπολίτικα ζαχαροπλαστεία της Αλεξάνδρειας της Αιγύπτου.
[2]Rue Fouad 1, στον αριθμό 39.
[3]Ο Αθανάσιος Παστρούδης από το χωριό Καμίνια της Λήμνου υπήρξε ένας από τους πιο δυναμικούς και δημιουργικούς Αιγυπτιώτες Λημνιούς. Υπήρξε ξεχωριστή προσωπικότητα της λημνιακής κοινότητας της Αλεξάνδρειας καθώς κι ευεργέτης και χορηγός σε πολλά έργα που έγιναν στα Καμίνια.
[4]Σορμπέ=Παγωμένο επιδόρπιο γλυκό. Μοιάζει με το παγωτό αλλά δεν περιέχει στα συστατικά του γάλα.Το καλοκαίρι οι πελάτες του «Παστρούδη» έκαναν ουρά για να απολαύσουν το αγαπημένο τους σορμπέ.

Σάββατο 21 Ιουλίου 2018

Το Ρουσσοπούλι ή Ρωσοπούλι

Το  Ρουσσοπούλι βρίσκεται στην Ανατολική πλευρά της Λήμνου και πρόκειται για ένα από τα πιο όμορφα και γραφικά χωριά του νησιού.  Το χωριό είναι χτισμένο στα ρίζα του λόφου του «Κορακά».
Η  πρώτη αναφορά για την ύπαρξη του χωριού γίνεται σε χρυσόβουλο του 1321 όπου σημειώνεται ως «τα καλύβια του Ρωσοπούλου» και είναι  ένα από τα 25 χωριά που αποτελούσαν την πατριαρχική εξαρχία.
Κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας το χωριό συχνά αποκαλείται «Ορσοπούλ». Η αρχική οικιστική θέση του χωριού ήταν παραθαλάσσια αλλά λόγω της πειρατείας που κυριαρχούσε στο Αιγαίο το χωριό αναγκάστηκε να μετακινηθεί και να κρυφτεί πίσω από το λόφο «Κορακά».
Οι περιηγητές το αποκαλούν «Port de Mars[1]» ή  «,Porto Marte[2]» δηλαδή «Λιμάνι του Άρεως», όπως  σημειώνει κι ο Τ. Καψιδέλλης.
Σύμφωνα με την παράδοση κατά τα κλασσικά χρόνια όταν το χωριό ήταν παραθαλάσσιο  εκεί υπήρχε μεγαλοπρεπής ναός αφιερωμένος στο θεό του πολέμου Άρη.
Οι Λήμνιοι φοβούμενοι μη προσβάλλουν τον θεό Άρη[3] όπως είχαν κάνει με την Αφροδίτη, είχαν χτίσει προς τιμή του θεού του πολέμου Άρη μεγαλοπρεπή ναό. Απομεινάρια του ναού του θεού Άρη είναι μια σειρά από κίονες που κοσμούν τα ξωκλήσια του Ρουσοπουλίου και διάφορα αρχαία αγγεία της κλασικής περιόδου που βρίσκονται διάσπαρτα στην περιοχή. Ο ενοριακός ναός του χωριού είναι αφιερωμένος στον Άγιο Δημήτριο.
Το Ρουσσοπούλι έχει αρκετά  και πολύ  όμορφα και καλοσυντηρημένα εξωκλήσια. Οι ντόπιοι ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία και τη κτηνοτροφία. Οι κάτοικοι του Ρουσσοπουλίου από νωρίς πήραν το δρόμο της μετανάστευσης. Δεν ξεχνούν όμως το χωριό τους και τα  καλοκαίρια επιστρέφουν στο Ρουσσοπούλι κι όλοι μαζί  διασκεδάζουν στην όμορφη πλατεία του χωριού.
Ευαγγελία Χ.Λιάπη

Κυριακή 15 Ιουλίου 2018

Η συγκοινωνία της Λήμνου στα χρόνια του μεσοπολέμου


Τα πρώτα βενζινοκίνητα οχήματα που κυκλοφόρησαν στη Λήμνο ήταν  στις αρχές της δεκαετίας του 1920.Αυτά τα οχήματα ήταν και τα πρώτα λημνιακά λεωφορεία[1]που διέσχισαν το κακοτράχαλο έδαφος του νησιού για να εξυπηρετήσουν τους κατοίκους. Αρχικά ήταν  μικρά ιδιωτικά οχήματα 14αρων θέσεων κυρίως ευρωπαϊκής κατασκευής.
Κατά τα έτη 1920-1925 θα εμφανιστούν  οι πρώτες διατάξεις οι οποίες θα καθορίζουν την κυκλοφορία αυτών των οχημάτων. Πρόκειται για τις  διατάξεις : Ν.Δ. 24812 Σεπτεμβρίου 1922 καθώς και το Π.Δ. 715 Οκτωβρίου 1925.
Στη Λήμνο το 1924, η διαδρομή Κάστρου –Μούδρου γινόταν με το βενζινοκίνητο αυτοκίνητο του Δ.Τάρου. Το όχημα έφερε το όνομα «Ατρόμητος[2]». Το λεωφορείο 14 θέσεων ξεκινούσε στις 6.45 π.μ. από το Μούδρο, διερχόταν από τη γέφυρα του Βάρους στις 7.10 π.μ., από το Λειβαδοχώρι στις 7.30 π.μ. και έφτανε στο Κάστρο στις 8.30 π.μ. Το δρομολόγιο επιστροφής στο Μούδρο γινόταν με αναχώρηση από το Κάστρο στις 3.45 μ.μ. και με ενδιάμεσες στάσεις στο Λειβαδοχώρι και το Βάρος.
Το κόστος του εισιτηρίου ήταν 15 δραχμές για τη διαδρομή Μούδρο-Κάστρο ενώ για τη διαδρομή Λειβαδοχώρι-Κάστρο στοίχιζε 10 δραχμές.Η τιμή του εισιτηρίου ήταν ιδιαίτερα υψηλή.
Στα 1925 ένα άλλο βενζινοκίνητο όχημα το «Εξπρές» πραγματοποιούσε τη διαδρομή Κάστρο –Πλάκα. Όταν μάλιστα στο κακοτράχαλο δρόμο Κοντοπούλι –Πλάκα ο οδηγός του «Εξπρές» έχασε τη ρεζέρβα του οχήματος του(η οποία συνήθως βρισκόταν στο πίσω μέρος του οχήματος) ο ιδιοκτήτης με δημοσίευση του σε τοπική εφημερίδα προσέφερε το ποσό των 200 δραχμών σε όποιο έβρισκε και παρέδιδε τον τροχό.
Στα 1926-1927 τη διαδρομή Πορτιανού –Κάστρου εκτελούσε το συνεταιρικό  όχημα των Δ.Μόσχου και Π.Βασιλείου. Το όχημα καθώς ήταν μεταχειρισμένο και πολύ παλιό γρήγορα αποσύρθηκε. Στην ίδια γραμμή Πορτιανού-Κάστρο το 1929 μπήκε το όχημα «Βύρωνας» του Ευριπίδη Κρικελαϊδη[3].
Οι ιδιοκτήτες λεωφορείων στη Λήμνο στα 1928 με επιστολή τους στην εφημερίδα ΛΗΜΝΟΣ διαμαρτύρονται για την κατάσταση που βρίσκεται το οδικό δίκτυο καθώς και των δυσκολιών που αντιμετώπιζαν εξαιτίας της έλλειψης μέτρων.
Οι ιδιοκτήτες οχημάτων που υπογράφουν την επιστολή διαμαρτυρίας είναι οι : Δ.Τάρος, Σ.Χαψής, Β.Μπανανής, Ν.Μπαλτζής, Ν.Μπιζάς, Ι.Ψυχολάρης, Κ.Αναγνωστέλλης,  Στ.Αγγελοκαστρίτης, Ε.Αγγελίδης, Δ.Βαφειάδης.
Χαρακτηριστικά αναφέρονται στη λειτουργία πεταλοποιείου και καροποιείου κοντά στο παλαιό χάνι και καθώς απουσίαζε το πεζοδρόμιο οι εργασίες γίνονταν εντός του οδοστρώματος με αποτέλεσμα ο οδηγός του λεωφορείου να αναγκάζεται να σταματήσει καθώς ο πεταλωτής ευγενικά του ζητούσε: «Παρακαλώ ένα λεπτό να περάσω ένα καρφί ακόμη στο γάδαρο ή να ρίξω ένα σίδερο σε ένα τροχό».
Ευαγγελία Χ.Λιάπη






[1] Λεωφορείο=Λεώς(λαός)+φέρω
[2] Παλαιότερα θεωρούσαν απαραίτητο τα οχήματα να φέρουν κι αυτά ονόματα.Με το όνομα «Ατρόμητος» υπήρχε και πλοίο το οποίο την ίδια χρονιά έκανε το  δρομολόγιο Λήμνο-Μυτιλήνη.
[3] Το όχημα «Βύρωνας» είχε αγοραστεί μεταχειρισμένο από τον Δ.Τάρο.