Όταν ο Τιντορέττο ζωγράφιζε τον Ήφαιστο

Σύμφωνα με τη μυθολογία,  η θεά Αφροδίτη, σύζυγος του Ηφαίστου,  που ήταν μεν άσχημος κι ανάπηρος αλλά ιδιαίτερα ευφυής, ερωτεύτηκε παράφορα  τον ωραίο και εντυπωσιακό Άρη, θεό του πολέμου. Όταν το πληροφορήθηκε ο Ήφαιστος, κατασκεύασε  ένα είδος διχτυού [1] και το έστησε πάνω από το κρεβάτι του. Έτσι, μόλις ο Άρης πήγε να ερωτοσμίξει με την Αφροδίτη, παγιδεύτηκε.Ο Ήφαιστος ενημερώθηκε από τον Ήλιο για την άφιξη του Άρη στα ανάκτορα του και έσπευσε να τους  συλλάβει. Αυτή την ιστορία με πρωταγωνιστή το θεό Ήφαιστο αγάπησαν διάφοροι ζωγράφοι και με τα πινέλα τους την κατέγραψαν. Ένας από αυτούς  είναι κι ο σημαντικός ζωγράφος, Τιντορέττο[2]. Ο Τιντορέττο στα 1545 ζωγράφισε το έργο του "Αφροδίτη, Ήφαιστος[3] και Άρης". Στο αριστούργημα του ο Τιντορέττο παρουσιάζει την θεά Αφροδίτη ανάμεσα στα λευκά και μαύρα σεντόνια, γαλήνια και ήρεμη ύστερα από τη ερωτική συνεύρεση με τον Άρη, να περιμένει υπομονετικά να την ελευθερώσει από το δίχτυ ο Ήφαιστος.Ο Ήφαιστος φοράει τυλιγμένο γύρω από τη μέση του,πορφυρό χιτώνα. Με το  πορφυρό χρώμα ο καλλιτέχνης θέλει να συμβολίσει το πάθος του θεού. Στο πρόσωπο του Ηφαίστου υπάρχει έντονη η ικανοποίηση του ότι ξεμπρόστιασε τους δυο μοιχούς στα μάτια των άλλων θεών. Ο καθρέπτης εξάλλου που υπάρχει στον τοίχο έχει καταγράψει τα πάντα. Ο Άρης, ο ωραίος και καλογυμνασμένος θεός του πολέμου έχει βρει καταφύγιο κάτω από ένα μικρό τραπεζάκι,το οποίο είναι κι αυτό σκεπασμένο με πορφυρά ενδύματα. Φυσικά αφού κι ο Άρης ήταν ερωτευμένος με την Αφροδίτη.Το σκυλί του Ηφαίστου περιπαιχτικά του γαυγίζει.Στον πίνακα υπάρχει ένας ακόμα πρωταγωνιστής. Είναι ο Έρωτας, ο οποίος νωχελικά και ηδονικά προσποιείται ότι κοιμάται δίπλα στο παράθυρο. Στο περβάζι του βενετσιάνικου παραθύρου υπάρχει ένα μεγάλο βάζο. Εντυπωσιάζουν η αρμονία των χρωμάτων[4]. Τα μαλλιά της θεάς Αφροδίτης, ο μανδύας του Ηφαίστου,το διαυγές και ροδαλό δέρμα του Έρωτα. Ο Τιντορέττο λέγεται ότι συνήθιζε να χρησιμοποιεί μοντέλα από πηλό ή από κερί, τα οποία τοποθετούσε μέσα σε ένα κουτί και τα οποία  φώτιζε όπως εκείνος ήθελε για να μελετήσει τις αλλαγές του φωτός επάνω τους. Στο συγκεκριμένο έργο απεικονίζονται οι μορφές του καθρέπτη, φωτισμένες όμως από διαφορετικές οπτικές γωνίες.

Ευαγγελία Χ.Λιάπη

 

---

[1] Ήταν τόσο λεπτό πλεγμένο που ήταν  σχεδόν αόρατο.

[2]Το πραγματικό του όνομα ήταν Τζιάκοπο Ρομπούστι.Οι σύγχρονοί του τον αποκαλούσαν  «Μαινόμενο» λόγω του παθιασμένου τρόπου  που ζωγράφιζε. Όταν του έκαναν παρατήρηση για τον τρόπο που ζωγράφιζε τους απάντησε: «Επειδή οι άλλοι  δεν έχουν γύρω τους τόσα πολλά ζωύφια που να τους τρελλαίνουν».

[3] Ορισμένοι κριτικοί αποκαλούν το έργο «Αφροδίτη,Ηφαιστος,Έρωτας και Άρη».Γιατί οι πρωταγωνιστές στη σκηνή είναι τέσσερις.Το μωρό στη κούνια είναι ο θεός 'Ερωτας..Άλλη παραλλαγή του τίτλου «η Αφροδίτη, ο ερωτευμένος Ήφαιστος κι ο Άρης».

[4] Αγαπημένος ζωγράφος του Τιντορέττο ήταν ο Μιχαήλ Άγγελος του οποίου είχε ιδιαίτερα μελετήσει ταχρώματα των έργων του.