Η απελευθέρωση της Λήμνου, ο μουτεσαρίφης και το κομμένο καλώδιο

Όταν ο ελληνικός στόλος έφτασε στο Κάστρο της Λήμνου στις 6 Οκτωβρίου του 1912, ο  υποναύαρχος κι αρχηγός του στόλου Παύλος Κουντουριώτης  ζήτησε από τους αξιωματικούς του, να φέρουν στο Αβέρωφ, το μουτεσαρίφη (πολιτικό διοικητή) Λήμνου, τον αρχηγό της φρουράς, τον πρόεδρο της ελληνικής κοινότητας και το μητροπολίτη ώστε να γίνουν οι διαπραγματεύσεις για την παράδοση της νήσου Λήμνου στους Έλληνες.

Μια λέμβος, που έφερε μια λευκή σημαία, προσέγγισε το λιμάνι και σε μισή περίπου ώρα επέστρεψε στο Αβέρωφ με τους καλεσμένους του Παύλου Κουντουριώτη.

Ο μουτεσαρίφης ευθύς εξ αρχής δήλωσε στον Παύλο Κουντουριώτη ότι αγνοούσε την κήρυξη πολέμου.Όταν ο υποναύρχος του ζήτησε να επικοινωνήσει με την Πϋλη,  εκείνος του απάντησε ότι δεν μπορούσε να επικοινωνήσει με την Κωνσταντινούπολη γιατί οι Ιταλοί είχαν κόψει τα καλώδια επικοινωνίας με Θεσσαλονίκη και Τένεδο κι έτσι ήταν αδύνατο να επικοινωνήσει με την Κωνσταντινούπολη.

Εξάλλου αυτός ήταν κι ο λόγος για τον οποίο κι ο ίδιος αγνοούσε την κήρυξη του πολέμου που ισχυριζόταν ο Παύλος Κουντουριώτης.

Τον διαβεβαίωνε λοιπόν ότι η Λήμνος δεν διέθετε στρατιωτικές δυνάμεις οι οποίες θα μπορούσαν να αντιταχτούν στον ελληνικό στόλο και ζήτησε από τον υποναύαρχο προθεσμία εικοσιτεσσάρων ωρών ώστε να επιχειρήσει να επικοινωνήσει με την Κωνσταντινούπολη με τη βοήθεια πιθανότατα κάποιου ιστιοφόρου.

Ο Παύλος Κουντουριώτης έδωσε στο μουτεσαρίφη προθεσμία μιας ώρας να παραδώσει οικειοθελώς το νησί στους Έλληνες και διέταξε να τον αποβιβάσουν στο λιμάνι του Κάστρου.

Φυσικά ο μουτεσαρίφης έλεγε ψέματα.Κι όλα αυτά τα έλεγε αποσκοπώντας στο να κερδίσει χρόνο.Λίγες μέρες πριν είχε μοιράσει στους οθωμανούς κατοίκους του νησιού γύρω στα 800 με 1000 όπλα.

Ο ελληνικός στόλος αργότερα λόγω της κακοκαιρίας ανέβαλε την κατάληψη της Λήμνου αναμένοντας να καταπλέυσουν κι άλλα πλοία του στόλου.

Έτσι ο μουτεσαρίφης, στις 8 Οκτωβρίου, ημέρα που αποβιβάστηκε ο ελληνικός στρατός στη Λήμνο, κατάφερε και συγκέντρωσε γύρω στους 300 χωρικούς, οι οποίοι μαζί με τη φρουρά του Κάστρου την οποία απάρτιζαν γύρω στους 40 στρατιώτες και τρεις αξιωματικοί συγκρούστηκαν με τον ελληνικό στρατό κοντά στο χωριό Λέρα στις 2 η ώρα το μεσημέρι.

Οι Τούρκοι ηττήθηκαν κι ο ελληνικός στρατός βάδισε προς το Κάστρο.Εκεί έφτασε γύρω στις 5 το απόγευμα.Ο μουτεσαρίφης προσπαθούσε ανεπιτυχώς να οργανώσει την άμυνα του αλλά συνελήφθει από τον ελληνικό στρατό.

Ο μουτεσαρίφης είχε πει ψέματα στον Παύλο Κουντουριώτη όταν τον διαβεβαίωνε ότι δεν μπορούσε να επικοινωνήσει με την Κωνσταντινούπολη.

Στην Πλάκα της Λήμνου υπήρχε τηλεφωνικό και τηλεγραφικό καλώδιο που ένωνε τη Λήμνο με την Ίμβρο κι από εκεί η επικοινωνία γινόταν με οπτικό τηλέγραφο με το Κουμ-Καλέ.

Επίσης στην Πλάκα υπήρχε και μηχάνημα με το οποίο ακόμα κι αν αποκόπτονταν η γραμμή, να μπορούν οι Τούρκοι να επικοινωνούν με την Τουρκία.

Όπως αποδείχτηκε εκ των υστέρων ο μουτεσαρίφης είχε επικοινωνήσει με την Κωνσταντινούπολη μισή ώρα μετά την έλευση του ελληνικού στόλου κι είχε ενημερώσει την Πύλη για την άφιξη του ελληνικού στόλου.

Ευαγγελία Χ.Λιάπη