Έθιμα της Αγίας και Μεγάλης Πέμπτης

Την Αγία και Μεγάλη Πέμπτη το πρωί  συνήθως επιλέγουν οι πιστοί για να κοινωνήσουνε. Παλαιότερα τηρούσαν αυστηρή νηστεία τουλάχιστον τριήμερη.
Το ύψωμα  της   Μεγάλης Πέμπτης το φυλάμε  όλο το χρόνο.Αν κάποιος είναι άρρωστος το τρώει και θεραπεύεται.Οι πιστοί με το ύψωμα της Μεγάλης Πέμπτης φτιάχνουν φυλαχτά  για τα παιδιά τους.Τη Μεγάλη Πέμπτη βάφουμε τα κόκκινα αυγά σε ανάμνηση του θαύματος με τις  Μυροφόρες που ζήτησαν για να πειστούν  τα αυγά που είχαν στο καλάθι τους να γίνουν κόκκινα.Παλαιότερα επέλεγαν να στολίσουν τα αυγά με διάφορα αγριολούλουδα πριν τα βάψουν.Το πρώτο αυγό που θα έβαφαν ήταν της Παναγίας και το  τοποθετούσαν στο εικονοστάσι για το καλό.Αν το αυγό είχε μείνει στο εικονοστάσι τρία χρόνια πίστευαν ότι μπορούσε να προστατεύσει έγκυο γυναίκα ή ζώο από την αποβολή.Αρκούσε να το βάλει η έγκυος πάνω στην κοιλιά της.Έτσι κρατούσε το έμβρυο για αυτό το λόγο και αποκαλούσαν το αυγό «κρατήρα». Μέσα στη βαφή που έβραζε τοποθετούσαν κι έβαφαν κι ένα κόκκινο πανί.Αυτό στη συνέχεια το κρεμούσαν στο παραθύρι για σαράντα ημέρες.Το πανί αυτό το αποκαλούσαν κοκκινοπεφτιάτικο και πίστευαν ότι τους προστάτευε από το κακό.Έσταζαν ακόμα λίγη  κόκκινη βαφή  στο καντήλι για το καλό. Τη βαφή με την οποία είχαν βάψει τα αυγά δεν την έχυναν αλλά την κρατούσαν για σαράντα ημέρες.Στη συνέχεια την έχυναν σε μέρος απάτητο .

Την Αγία και Μεγάλη  Πέμπτη  ζυμώνουμε και πλάθουμε  τα κουλούρια και τα τσουρέκια. Παλαιότερα έφτιαχναν και μια μεγάλη κουλούρα με ένα κόκκινο αυγό  για το σπίτι και τη στόλιζαν. Αυτή την κουλούρα την ξεστόλιζαν την πρωτομαγιά.

Στο τρισκέλι τα παιδιά συνήθιζαν να κρεμούν τα μαντήλια και καπελάκια τους για να τα προστατεύει ο Θεός.Οι νοικοκυρές έφερναν το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης στην εκκλησία  ένα μπουκάλι με νερό.Αυτό το τοποθετούσαν κάτω από το ευαγγέλιο για να διαβαστεί.Μετά την Ανάσταση το έπαιρναν και το έφερναν στο σπιτικό τους.Όταν κάποιος τύχαινε να αρρωστήσει τον ράντιζαν με το νερό για να γιάνει.Στο άκουσμα κάθε Ευαγγελίου οι γυναίκες  έφτιαχναν  ένα κέρινο σταυρουδάκι.Έτσι το βράδυ της  Μεγάλης Πέμπτης συγκέντρωναν δώδεκα σταυρουδάκια τα οποία τοποθετούσαν στις γωνιές του σπιτιού για προστασία από το κακό.Μετά τα δώδεκα ευαγγέλια και την απόλυση δεν έφευγαν από την εκκλησία αλλά παρέμεναν για να στολίσουν τον επιτάφιο.  Τον επιτάφιο τον στόλιζαν με αγριολούλουδα.Παρέμεναν στην εκκλησιά και συντρόφευαν τον Ιησού.Το κερί από τα κεριά που καίνε στον Εσταυρωμένο είναι κατάλληλα για φυλακτά ή για να τα ανάψουμε όταν υπάρχει μεγάλη καταιγίδα για να κοπάσει το κακό και να προστατευτούμε.

Ευαγγελία Χ.Λιάπη