Η πλατεία, το «μεγ’ντάν»

Ο σημαντικότερος χώρος σε κάθε χωριό της Λήμνου μετά το σχολείο και την εκκλησία είναι η πλατεία του χωριού.Το «μεγ’ντάν» όπως το αποκαλούσαν.

Στην πλατεία γίνονταν οι συναντήσεις των συγχωριανών όταν συνέβαιναν σημαντικά γεγονότα και έπρεπε να ενημερωθούν και να πάρουν αποφάσεις. Στην πλατεία συγκεντρώνονταν για να διασκεδάσουν, να συν φάγουν  και να χορέψουν.

Το «μεγ’ντάν», η πλατεία στα λημνιακά χωριά θα αποτελέσει το ουσιαστικότερο πολεοδομικό στοιχείο που θα ενώσει τους παλιούς μαχαλάδες των χωριών και θα ορίσει την καρδιά του χωριού έτσι ακριβώς όπως ήταν και στην προϊστορική Πολιόχνη.

To «μεγ’ντάν» είναι η συνέχεια της «αρχαίας αγοράς», του ιερού χώρου όπου οι πολίτες συγκεντρώνονται για τα κοινά.

Η πρόσβαση στην πλατεία  των λημνιακών χωριών πραγματοποιείται συνήθως από τουλάχιστον δυο κύριους άξονες. Οι είσοδοι, οι πύλες στο χώρο βρίσκονται σε νοητές γωνίες ενώ σε κάποιες πλατείες μια κλίμακα μπορεί να λειτουργεί επικουρικά όπως συμβαίνει στο Κοντοπούλι και στα Καμίνια.

Τα παλαιότερα χρόνια και ιδιαίτερα κατά τα χρόνια του μεσοπολέμου τα καλοκαίρια στις πλατείες των χωριών της Λήμνου οι Αιγυπτιώτες πλήρωναν ορχήστρες οι οποίες έπαιζαν μουσική από το μεσημέρι και διασκέδαζαν τους λημνιούς. Πρωταγωνιστής φυσικά ήταν ο λυράρης ο οποίος έπαιζε τους καημούς και τα βάσανα του κεχαγιά.

Τα σημαντικότερα καλοκαιρινά μουσικά δρώμενα συνέβαιναν στα χωριά  Λιβαδοχώρι  και στον Κορνό.

Ιδιαίτερα το χωριό Λιβαδοχώρι φημιζόταν ως ένα «γλετζέδικου» χωριό καθώς στα κυριακάτικα καλοκαιρινά γλέντια του αποτελούσαν παράδοση και μαζεύονταν εκεί όλη η Λήμνος για να διασκεδάσει.

Η πλατεία αποτελεί τον «καθρέπτη» των χωριών καθώς  δηλώνει την ταυτότητα των ανθρώπων του, της πολιτιστικής τους κατάστασης, της αισθητικής τους  και των αναγκών τους.

Ο κυκλοτερής τρόπος με τον οποίο όριζαν παλαιότερα την πλατεία τους απαντούσε σε μία βασική ανάγκη σύστασης και διαμόρφωσης της συλλογικότητας που ένοιωθαν και καθώς άλλαξαν τα συναισθήματα και οι ανάγκες άλλαξε και η μορφή της λημνιακής πλατείας.

Ευαγγελία Χ. Λιάπη