Έθιμα του Αι Γιαννιού

Από την παραμονή της γιορτής του Αγιαννού προσπαθούσαν να έχουν το σπίτι καθαρό γιατί πίστευαν ότι ο Αϊ Γιάννης φέρνει τις τύχες κι ήθελαν νάναι καλές για τις θυγατέρες τους.

Στη Αγιά Σοφιά της Λήμνου σύμφωνα με τον λαογράφο Γ.Μέγα «τα κορίτσια παίρνουν ένα μαξιλάρι μακρύ και το ντύνουν, το κάνουν κούκλα, του βάζουν χέρια και το κλειδώνουν με κλειδαριά-σταυρώνουν τα χέρια και το κλειδώνουν. 
Το στήνουν όρθιο στο σ’κλί (πεζούλι εις το οπίσω μέρος του σπιτιού) και το φυλάγουν ως τη νύχτα τραγουδώντας και χορεύοντας.
Το πρωί το χαλνούν. Αποβραδίς γεμίζουν κ’ ένα κ’μάρ’ νερό αμίληχτο απ’το π’γάδ’, ρίχνουν και τα δαχτυλίδια, τα σκουλαρίκια μέσα στο κ’μάρ, ύστερα το κλειδώνουν και λέγουν: Κλειδώσετε τον κλήδονα, τ’ άγιο Γιαννιού τη χάρη, κι όποιος έν καλορίζικος ,πρωί θα ξενεφάνη.Όλη τη νύχτα τα κορίτσια κάθουνται και φυλάγουν τον κλήδονα».

Την παραμονή το βράδυ άναβαν φωτιές στην αυλή του σπιτιού τους, τρεις τον αριθμό, τα οποία έλεγαν «κακανέρια». 

Οι φωτιές ήταν από καλάμια και καθώς πηδούσαν έλεγαν: «Όξω ψύλλοι και κοριοί μέσα η ρόγα η χρυσή».

Τα μεσάνυχτα λένε πως ανοίγουν οι ουρανοί και αυτός που αγρυπνά την ώρα εκείνη ότι επιθυμεί θα πραγματοποιηθεί. 
Λένε πως ο ήλιος το πρωί της 24 Ιουλίου «τρέμει ή γυρίζει και είναι θαμπερός».

Ευαγγελία Χ.Λιάπη