Έθιμα του Σαββάτου του Λαζάρου

 

Ο Λάζαρος μετά την Ανάσταση του και για το υπόλοιπο του βίου του λέγεται ότι δεν γέλασε ποτέ ξανά στη ζωή του.  Μια φορά χαμογέλασε και αυτό συνέβη  όταν είδε έναν άνθρωπο να κλέβει ένα κεραμικό. Τότε χαμογέλασε λέγοντας: «Το χώμα κλέβει το χώμα». Ο Άγιος Λάζαρος είναι πολύ θαυματουργός κι οι πιστοί με ευλάβεια τιμούν την Ανάσταση του. Παραμονή του Αγίου Λαζάρου οι λημνιές νοικοκυρές για να τιμήσουν τον Λάζαρο συνήθιζαν να φτιάχνουν τα λαζαρούδια. Έλεγαν: «Αν Λάζαρο δεν πλάσεις, ψωμί δεν θα χορτάσεις». Σύμφωνα με τον Γεώργιο Μέγα «την Παρασκευή θα κόψουν τα σύκα κομμάτια μικρά και το Σάββατο θα ζυμώσνε με τη μαγιά. Θα κόψουν ένα κομμάτι ίσαμε μισή οκά, θα διπλώσουν μέσα σύκα και θα κάνουν τρίγωνο. Θα το ζώσουν με κομμάτ’ ζμαρούδ’ όπως γίνεται η φασκιά και τα λεν Λαζάρ’. Δίνουν στις φτωχές και για σχώριο».Τα λαζαρούδια είναι ζυμωτά ανθρωπόμορφα σταφιδόψωμα με μάτια φτιαγμένα από σταφίδες.Τα λαζαρούδια έχουν σταυρωμένα τα χέρια τους και προμηνύουν τη σταύρωση του Ιησού που  θα ακολουθήσει.Τα λαζαρούδια τα μοιράζουν για να συγχωρεθούν οι ψυχές των κεκοιμημένων.Ένα άλλο έθιμο της ημέρας είναι τα Κάλαντα του Λαζάρου. Τα κάλαντα αυτά τα τραγουδούν  κορίτσια τα οποία και αποκαλούνται «Λαζαρίνες». Οι Λαζαρίνες στολίζουν τα καλαθάκια τους  με λουλούδια του αγρού και πολύχρωμες κορδέλες και κρατούν το «Λάζαρο». Ο «Λάζαρος» είναι ένα ξύλο το οποίο έχουν στολίσει με πολύχρωμα σπάργανα και το περιφέρουν από σπίτι σε σπίτι τραγουδώντας: 

-«Λάζαρε, πές μας τί ειδες, εις τον Άδη που επήγες; -Είδα φόβους, είδα τρόμους, είδα βάσανα και πόνους. Δώστε μου λίγο νεράκι, να ξεπλύνω το φαρμάκι. Της καρδούλας μου το λέω, και μοιρολογώ και κλαίω. Του χρόνου πάλι νά ῾ρθουμε, με υγεία να σας βρούμε. Στον οίκο σας χαρούμενοι, τον Λάζαρο να πούμε. Σε τουτο τ᾿ αρχοντόσπιτο πέτρα να μη ραΐσει. Και ο νοικοκύρης του σπιτιού, χρόνια πολλά να ζήσει. Να ζήσει χρόνια εκατό, και να τα ξεπεράσει». Οι νοικοκυρές παλαιότερα γέμιζαν τα καλαθάκια των κοριτσιών με διάφορα καλούδια όπως φρούτα,αυγά και ξηρούς καρπούς γιατί δεν ήθελαν να πουν για αυτές ότι «Ποτέ της αυγό δεν έδωσε, ούτε τ' αγίου Λαζάρου»!

 Ευαγγελία Χ.Λιάπη